Ik vloog de afgelopen maanden van Canada (en US) naar de Balkan. Van rijk naar arm. Van luxe naar primitieve leefstijl. Van 4×4’s naar paardentransport.
“Het is onderdeel van de wereld zoals ie is”
Ooit komend uit een fase van strijden voor gelijkheid, vóór globalisering, maar niet zoals de toenmalige (en nog huidige) trend gezet was, waarin ik de straten opging, in de underground scene zat en op het nippertje ontsnapte aan een immer gitzwarte depressieve visie op de wereld. Ik verloor er vrienden aan, in die strijd voor een rechtvaardigere wereld. Het kostte me veel om er aan te ontsnappen, op veel vlakken. Maar die ontsnapping was toentertijd vooral een strijd met mezelf, met normen, met waarden.
Het voelde bij vlagen als een verloochening. Heulen met de vijand. Ogenschijnlijk overstappen naar de kapitalistische wereld, ook al wist ik zelf ook niet waar ik de komende maand mijn huur van zou betalen. Ik kon niks doen in mijn eigen relatieve armoede die als ‘rijk’ te boek stond. Hoe arm ik ook was, ik bleef rijker dan het gros van de wereld. Die ik amper gezien had.
Ik leefde door, maar de worsteling bleef. Totdat een vriend, -zelf ook bekend met alle fases van armoede en rijkdom- tijdens een lunch in een door mij bestempelde ‘upper class tent’ waar ik mij ongemakkelijk wentelde, schouderophalend en ontnuchterend zei:
“Het is onderdeel van de wereld zoals ie is”
Niet alles in de wereld hoefde met paardentransport omdat er landen bestonden die niet anders hadden. Niet alles hoefde te opereren zoals het vroeger was, om gelijk op te kunnen gaan. Dat was niet waar de armoede problematiek over ging. En een lunch op een bepaalde locatie zei niets over mijn betrokkenheid met de wereld.
En de uitdaging is om flexibel te zijn in al haar facetten.
Tegenwoordig bekijk ik de wereld in de zelfopgelegde primitieve leefstijl van het hiken, met een een zelfopgelegde kastijding van honger en hard werken. In rijke en arme landen. Om de wereld te bekijken en te ervaren ‘zoals ie is’. Al dan niet in de gêne van mijn relatieve rijkdom. Om te beleven dat de meest armoedige mensen in staat zijn om te delen. Dat hoe weinig te bieden hebben, ze lijken te beseffen dat ze gastvrijheid te bieden hebben. Omdat ze als geen ander begrijpen hoe belangrijk het is om het warm en droog te hebben. Ongeacht je rijkdom -als ze het al kennen. Omdat ze als geen ander begrijpen dat we sterker zijn als we samen werken, samen zijn. Omdat ze doordrongen lijken te zijn van het gegeven dat ieder mens waarde en waardigheid heeft.
Het is naar mijn idee de belangrijkste factor, naast vele, waarom ik altijd net zo herboren als verward thuis kom van een hike. Wekenlang afgesloten van die gitzwarte lelijke wereld, afgesloten van nieuws over dingen die de wereld op zijn lelijkst tentoonstelt, die je alleen maar ter kennisgeving kan aannemen. Alsof dat alleen nog maar de realiteit is. Dag in, dag uit gebrainwasht door jezelf omdat je denkt dat je nu eenmaal ‘geïnformeerd’ moet zijn. Maar hiken laat je, letterlijk en figuurlijk, een andere wereld zien.
Die wereld waar ik altijd op hoopte, waar ik al die jaren voor streed omdat ik ‘m nog niet zag. Maar hij bestaat wel degelijk. Een wereld met mensen die behulpzaam zijn, die onvoorwaardelijkheid ademen, die contact – ongeacht de taal- maken, die het begrip waardigheid écht snappen, die willen samenwerken, die begrijpen dat het leven gewoon gaat over het leven van het leven zelf.