“Heb je er al zin in?!”
Met een drieweekse solohike voor de deur één van de meeste gehoorde vragen van de afgelopen week. Wanneer ik dan niet aan de verwachting van met volle enthousiasme hard ja-schuddende bevestiging voldoe, maar in plaats daarvan een stilte laat vallen en een gematigd antwoord prevel, is er verwarring alom.
Het is toch een vakantie? En hoe kun je nu niet ontzettend uitkijken naar vakantie?
Ja, ik kijk ook uit naar de ongelooflijke vergezichten van de route – aan de tweedimensionale versies heb ik me al uren scrollend door de Instagram-timeline van de route met verliefde blik lopen vergapen-, ik kijk uit naar de maximale vrijheidsbeleving, naar de overweldigende natuur die ik hele dagen mag absorberen, naar slapen in mijn tentje, naar alleen maar spullen hebben die in je rugzak passen, naar de overdonderende rust, de frisse lucht en al je zintuigen weer op maximale stand kunnen maar ook moeten zetten.
Maar ik zou ronduit naïef zijn om louter hieraan te denken. De kansen zijn namelijk aanzienlijk dat die drie weken niet de advertentie zullen zijn waar bovenstaande op lijkt. Misschien omdat de tocht nog zwaarder blijkt dan ik ingeschat had, of omdat er dagenlang slecht weer is, waardoor de route ook nog eens te gevaarlijk wordt om te voltrekken, om de nachten waarin je geen oog dicht doet omdat de wind zo hard aan het tentdoek trekt, dat je verwacht dat het ieder moment kan scheuren. Vermoeidheid van uitdagende fysieke activiteit en brakke nachten. Pijn van je rugzak, striemend in je schouders, schrammen op je heupbotten van de heupband van je rugzak. En alles wat maar mis kan gaan tijdens een hike zal ik aan je verbeelding overlaten. Miserabele momenten, ook al ben je goed voorbereid, kunnen je altijd overvallen.
Aannemelijk is dat zulke onverhoopte situaties momenten van negatieve emoties met zich meebrengen. Ik vermoed en calculeer in dat ik angst ga beleven en boosheid. Ik ga me ongetwijfeld gespannen, geërgerd, kwetsbaar, vermoeid, onrustig en gefrustreerd voelen. Misschien zelfs paniek. Ja, ik vermoed zelfs dat ik het héle spectrum van emoties langs ga in die drie weken. Maar dat hoeft allemaal geen probleem te zijn, het wordt pas een probleem als ik het niet meer kan kanaliseren, als het de overhand neemt en er geen controle meer over is: als ik ga catastroferen. Zeker in een outdoor-situatie word je dan al snel zélf je grootste gevaar. Positief denken gaat je niet redden in zo’n situatie.
Stel je voor dat er een scheur in je tentdoek is gekomen, je al 4 dagen in noodweer zit en je spullen al deels verregend zijn. Je moet de keus maken tussen kilometers maken (dat was immers je plan) of een zoveelste dag in je kleine tent doorbrengen (wel zo veilig). Je bent moe, gefrustreerd, en het enige wat je voor ogen had, was lopen met fenomenaal uitzicht, wat je krijgt is grauw weer en het enige uitzicht dat je hebt, is een gescheurd tentdoek waar de regen doorheen sijpelt. Hoe ga je blij denken? Dankbaar zijn? En niet alleen hoe, maar ook wat. Wat gaat dit je precies opleveren?
Die negatieve emoties kun je maar beter omarmen. Het herkennen van zulke emoties kan al de eerste stap zijn. Toetsen aan de situatie een tweede: is het reëel dat je je zo voelt? Wat zijn de feitelijke risico’s en gevaren? Soms is het niet alleen volstrekt logisch -menselijk- om die emotie te hebben, je zou ‘m óók nog functioneel in kunnen zetten als bijvoorbeeld een energiebron, of voor het maken van een veel betere, weloverwogen keuze. Soms geeft zo’n emotie je ontzettend veel informatie. Je kunt die informatie alleen lezen wanneer je niet ongebreideld gaat doorwoekeren met die emotie. Het mooie is dat negatieve emoties zorgen voor focus. Exact wat je nodig hebt. Hoe je kunt kanaliseren en je weerbaarheid vergroten leer je bij een vitaliteitscoach en het is één van de vele tools die Rayu inzet bij een traject om je voor te bereiden op je trektocht.
Hoewel veruit de meeste vraagstellers zich zorgen maken om de eenzaamheid die zo’n tocht met zich mee kan brengen en aangeven dat dat de voornaamste reden is om zelf nooit zo’n exercitie te ondernemen, staat het voor mij onderaan mijn zorgenlijstje. Ik ben graag alleen, dat is ook één van mijn competenties voor het hiken, en één of meerdere dagen geen mensen tegenkomen maakt de hike voor mij vooral nog meer subliem (en ook in de literair-filosofische duiding van subliem). Maar die eenzaamheid hoeft geen belemmering te zijn; wandelen en hiken wordt steeds populairder en op sommige routes wens je je tegenwoordig juist wel eens wat meer alleen-zijn. Op de befaamde route naar Santiago de Compostela hoef je je anno nu geenszins meer alleen te zijn en kom je elkaar met grote regelmaat tegen (hoewel je je nog steeds eenzaam kan voelen).
Soms ben je aan het overleven en soms ben je aan het leven; en tijdens een hike kunnen die twee fases in rap tempo elkaar afwisselen. In het tweede geval, leven, kun je je weer laven aan fenomenale uitzichten, zorgeloos kilometers maken, bewonderend de flora en fauna om je heen aanschouwen en de vrijheid van het hiken ervaren. En soms dringen de meedogenloze situaties aan je op, vaker en sneller dan je zou wensen, en ga je in overleefmodus. Het zijn de situaties die je nauwelijks ziet op social media, maar óók dat maakt het hiken -tot op zekere hoogte- mooi. Het geeft verdieping en een goede leerschool. Je hike hoeft geen picture-perfect insta-story te zijn, je hebt niet gefaald als je je hike afbreekt om veiligheidsredenen en als #nosummittoday je hashtag van de dag gaat zijn, zou je daarmee nog wel eens de grootste held van die dag kunnen worden.