Welke kleding heb ik nodig voor wandelen?

Wanda van Wanda Wandelt & De Wandeltrainer organiseerde zondagavond een fijne, toegankelijke webinar. Het thema was deze keer kleding en de wijze van kleden voor het wandelen. Daarvoor was Ilonne Bongers van de knusse outdoorwinkel Bas Buitensport in Wageningen te gast uitgenodigd en zij vertelde basics en belangrijkste dingen om te weten omtrent kleding die je kunt dragen tijdens wandelen. Duidelijk en overzichtelijk werd uitgelegd wat het ‘laagjessysteem’ is en hoe je dat kan aanvliegen. Er werd verduidelijkt welke materialen je het beste kunt gebruiken voor het drielagensysteem, waarbij je een onderlaag, tussenlaag en een buitenlaag hanteert.

Merino vs synthetisch

Voor de eerste, de onderlaag, raadt Ilonne aan om een relatief strak hemd of shirt aan te trekken van merinowol of synthetische stof. Katoen neemt vocht op, wordt zwaar en droogt langzaam. Synthetisch is een stuk sterker en goedkoper en niet iedereen kan wol verdragen op de huid. Toch zie je vaak dat bij deze groep merinowol wél goed gaat. Dan heb je een heerlijk zittend, snel drogend  en niet stinkend shirt aan met een uitmuntende vochtafvoer (zweet). Maar de prijzen van een merinowol shirt zijn sterk uitlopend, wat maakt nu echt verschil tussen een goedkoop en duur merino-shirt? Ilonne geeft aan dat bij goedkope prijzen er altijd iets of iemand in de keten concessies moet doen. Dat kan de arbeider in het proces zijn of bijvoorbeeld de dieren, en deze laatste is vaak het geval bij merinowol. Je komt dan uit bij het zogenaamde ‘mulesing’, het weinig diervriendelijke proces waarbij de huid van het achterwerk van een schaap wordt weggesneden zodat er geen vliegen op de ontlasting en urine afkomen en eitjes in de vacht gaan leggen. De larven vreten het schaap aan. Dit gebeurt doorgaans bij Australische schapen, omdat daar het probleem met de vliegen het grootst is. Toch blijkt dit argument van mulesing niet het geval te zijn bij bijvoorbeeld de goedkope merinoshirts van Decathlon, dat overigens merino gebruikt van Zuid-Afrikaanse schapen, waar een merinoshirt al snel een kwart van prijs is. De vraag blijft dus staan; waar kan dán het stevige prijsverschil inzitten? Rayu dook na het webinar nog even verder in de materie.

Van de Decathlon-website

Kleine merinoprijsjes vs grote merinoprijsjes

Het gaat om de microns; dit is de dikte van een wolvezel. Ze hebben verschillende meetmethoden voor het meten van deze diameter, waaronder laserscan. Zo’n wolvezel kan tussen grofweg zo’n 10 tot 40 micron liggen. Even voor je beeldvorming; een haar is zo’n 50-100 micron. Kenmerkend aan merinowol is dat de hoeveelheid micron laag is; en dit is waar de prijs-kwaliteitverhouding ‘m inzit. Hoe lager de micron, hoe fijner de stof, hoe minder kans op kriebelen, hoe comfortabeler het is. Maar dit is ook bewerkelijker; het is minder makkelijk te verkrijgen en er is minder van. Decathlon geeft aan dat zij merinowollen shirts van 18,5 micron hebben, een merk uit het hogere segment, Icebreaker, gebruikt merinowol dat tussen de 17-19 ligt (afhankelijk van welke laag je van ze koopt. De baselayers zijn van 17,5 micron). Merinowol van bijvoorbeeld Decathlon is dus niet handig om als eerste laag te kiezen, maar wel eventueel als tussenlaag. Wol voelt bij de meeste mensen kriebelig aan als de stof 19 micron of meer is. Wanneer iemand ook bij merinowol de kriebels krijgt, kan een duurder merk dus nog wel eens uitkomst bieden.

Een andere reden voor prijsverschil is de hoeveelheid merinowol die gebruikt is in het product. Zo is bijvoorbeeld bij Decathlon de merinovezel omwonden met polyamide, en dat zorgt ervoor dat de totaal hoeveelheid van het dure merino minder is.

Van de Icebreaker-website

Keuzestress

Als je omwille van financiële redenen keuzes moet maken, investeer dan in de eerste laag, aldus Ilonne. Zorg voor een goede baselayer. Maar er zijn ook andere manieren om warm te blijven. Wanneer je een pauze neemt tijdens je wandeling en op een koud bankje gaat zitten, trekt de kou snel op. Een zitmatje kan dan een goed hulpmiddel zijn om warm te blijven. Eén van de kijkers oppert de creatieve oplossing om een diepvriestas uit de supermarkt te gebruiken om op te zitten.

Bamboebesef

Het zijn vooral de merinowol en de synthetische baselayers die worden aangedragen, maar, zo vraagt een kijker, hoe zit het dan met bamboe? Is dat een goed alternatief of zit dat meer in de hoek van katoen? Ilonne verkoopt shirtjes van bamboe, maar die worden meer voor het dagelijks leven gebruikt. Ze vermoedt dat het relatief veel vocht kan vasthouden, wat iets is wat je vooral niet wil. Je wil dat de eerste laag het zo snel mogelijk doorgeeft naar buiten. Voor verdere technische details riep ze Rayu nog even te hulp die ook over dit onderwerp na het webinar nog even verder ging grasduinen. Het antwoord is namelijk nog niet zo eenduidig.

De vergelijking met katoen is op zich niet gek gedacht; het is allebei een cellulosevezel. Het neemt allebei vocht op. Met veel lof kwam het op de markt met eigenschappen die helemaal pasten in de nieuwe duurzame wereld; biologisch afbreekbaar, herwinbaar en het groeit tot menig tuinder ergernis snel als onkruid. Het probleem is dat bamboe op 2 wijzen verwerkt kan worden. Als stugge harde onbewerkte bamboevezel of als chemisch bewerkte tot viscose, waarmee het zacht en soepel is. Die laatste komt het meeste voor, maar is een milieu-onvriendelijk drama waar de arbeiders in het proces door de chemicaliën er ook niet al te best vanaf komen. Dat is bij katoen in het groeiproces van de plant, bij bamboe is dit tijdens het verwerkingsproces. In je kleding kun je dit herkennen als ‘viscose’ of ‘rayon’. De milieuvriendelijkere productie van bamboe kun je op je label herkennen als ‘Lyocell’ of ‘Tencel (= merknaam van lyocell)’. Het oplosmiddel -wat in de traditionele verwerking chemische horror is- kan dan teruggewonnen worden. Dit is wel een kostbaarder proces en terug te zien op het prijskaartje. En zelfs met een milieuvriendelijk verwerkingsproces gebeurt het nog wel eens dat fabrikanten het afwerken met formaldehyde om het pluizen tegen te gaan. Voorstanders van bamboe stellen dat ondanks het intensieve verwerkingsproces wat inmiddels duurzaam kan, het altijd nog minder water kost dan katoen en tenminste hernieuwbaar is, in tegenstelling tot vele polyester-varianten van het kledingstuk.

Bamboo-specs

Ongeveer 20% van z’n gewicht kan een lyocell-vezel absorberen. Ten opzichte van katoen voelt bamboe zachter en luchtiger aan dan katoen, omdat de vochtafvoer iets beter is. Maar nog niet zo goed als wol. Of het antibacterieel is, wat regelmatig geclaimd wordt, is onduidelijk, zeker omdat de bamboe nog zoveel bewerkt wordt. Trouwens, er zijn zo’n 1500 soorten bamboe, en waar die schattige panda op aan het knagen is, is niet de bamboe die in je shirtje terecht komt.

Terug naar het webinar

Ook de tussenlaag -bijvoorbeeld een fleece of een donsjas- en de buitenlaag, bijvoorbeeld een hardshell of een softshell, werd nog uitvoerig besproken. Het drielagen-systeem kun je ook voor broeken toepassen; wanneer je het koud hebt kun je een merino of synthetische legging dragen onder je wandelbroek. Deze laatste is bij voorkeur geen spijkerbroek bij langere wandelingen en/of nat weer, maar een comfortabele broek of trekking tight. Daaroverheen kan bij slecht weer een regenbroek. Tot slot werden de sokken besproken. Merino of synthetisch heeft ook hier de voorkeur boven katoen. Het fijnst zijn de sokken zonder naden. Verder kun je kijken naar de demping en de dikte.

Chatten met kijkers

De webinar met chatfunctie leverde veel interactie op met de kijkers, die volop vragen stelden of elkaar onderling tips gaven. De vraag naar grotere maten ging ook niet ongezien voorbij en Ilonne gaf tot haar spijt aan dat ook zij niet al te grote maten in de winkel heeft hangen. Zeker geen onwil, maar weinig rendabel en zeker voor haar beperkte vierkante meters in de winkel onpraktisch. Ze gaf het advies om naar Scandinavische merken te kijken, die doorgaans wat langer zijn. Langere mouwen vind je bijvoorbeeld bij Bergans. Merken zoals Mammut, Maier en Fjällräven hebben ook grotere (lengte) maten voor broeken.

Webinar-link