Van bedreiging naar betekenis

Het was 2019. Ik  maakte de horrortocht van mijn leven. Alleen, lopend in extreme wildernis vol beren.

Het werd 2020. Praat erover, zo had ik vernomen. Ik had tegennatuurlijk een jaar gepraat over wat er gebeurd was, voorbij alle levels van social akwardness. Maar hoe weet je of iets ‘verwerkt’ is? Het is een jaar later en ik leer in de praktijk dat erover praten níet de oplossing is: ik kom bijna exact een jaar later terecht in een vergelijkbare 2019-situatie, met nog geen 20% van de bedreigingen. Alles slaat op tilt.

Het gaat helemaal niet om praten. Het gaat om begrijpen wat er gebeurd is. Het gaat om de analyse en de heretikettering van de situatie. Het gaat om jezelf aanleren dat de bedreiging nu niet of latent aanwezig is. Het gaat om de betekenis. Van de situatie. Voor jou. Voor jouw omgeving. En hoe je die betekenis kan veranderen. Praten is hooguit één van de middelen, maar nooit het doel.

Het is 2024. Ik ben een weekend met mensen die wildernis begrijpen, bijna ademen. Die weten wat de term backcountry inhoudt. Die bij de term ‘beer’ iets anders voorstellen dan de knuffelversie. Die instant begrijpen dat dit geen stoer kampvuurverhaal is. En dat mijn verhaal bij uitstek hetgeen is waarvoor ze opgeleid worden. Ik krijg vragen bij het laten vallen van het magische woord Canada. Of ik herinner een aantal mensen louter met mijn aanwezigheid aan het rondzingende verhaal, enigszins gekoppeld aan deze locatie. “Was jij niet dat meisje dat…?” En ik weet al dat ik kan knikken voor het einde van de zin bereikt is.

Ik ga er keer op keer met gestrekt been in. Het zijn kleine kansen om het te kunnen heretiketteren in mijn hoofd, in een land waarin dat amper mogelijk is. Deze keer, dit weekend, ben ik relatief veilig. Al zijn de reacties nog ver uiteenlopend, het zijn echter wel vooral mensen die Canada onder hun voeten hebben gevoeld of het anders wel op de planning of wishlist hebben staan. Die begrijpen dat een Canadese sneeuwstorm van een andere categorie is dan de Nederlandse. Die begrijpen wat risico’s en consequenties zijn van het spel dat serieus solohiken is in berenland. Al kreeg ik zo nu en dan nog wel een schamperende reactie. Gebaseerd op de aanname dat ik wel iets doms gedaan zou hebben ‘om de boel zo te kunnen laten escaleren’. Maar dat is prima. Ik hoef mijn hart niet te luchten. Ik hoef mijn verhaal niet ‘kwijt’, ik voel geen noodzaak tot verantwoorden. En het zijn juist zíj die mijn gedachten slijpen. Ze houden me alert en trainen mijn denkpatroon. Om die te kunnen vertalen naar mensen die nooit een trektocht zullen maken, of nooit naar Canada zullen gaan. En die bij beren altijd de knuffelassociatie zullen hebben. Of die denken dat het leven maakbaar of een verdienste is.

Verrassend is dat me de afgelopen tijd veelvuldig gevraagd is naar de oplossing of het moment dat de problemen opgelost waren. Maar die harde afkapwaarde is of was er niet. Er was geen harde lijn waarover ik liep en wist dat ik veilig was. Ik liep geen verwarmde berghut in, er was geen redding. Het was de bedreiging die door de jaren heen beetje bij beetje afnam. En nu eindelijk op zijn einde is. Dat nu getransformeerd is naar een bijzonder verhaal waar anderen vooral van kunnen leren. De lessen zijn overvloedig. Maar één ervan is dat dingen je altijd kunnen overkomen, hoe goed voorbereid ook. Je kunt echter wél aan kansvergroting of -verkleining doen.
En een andere les is dat als je denkt dat het niet erger kan, dat de bodem veel verder van je vandaan ligt dan dat je denkt.